وب سایت خبری تحلیلی هاناخبر

به گزارش هاناخبر ،

آتش سوزی پدیده‌ای است که شاید بتوان آن را یک بحران تراژدیک نامید. بحرانی که هر از چند گاهی با خون عزیزانی جان بر کف آمیخته شده و هزینه آن را سنگین‌تر می‌کند.

طبیعت برای هر کشوری یک سرمایه پایدار است که باید آنرا پاسداشت. در باب اهمیت منابع طبیعی سخن فراوان و گفتنی‌ها زیاد است، اما در یک جمله باید گفت منابع طبیعی برای توسعه، یعنی نفس برای حیات انسان و حفظ آن باید در اولویت برنامه‌ها باشد.

اورامان در آتش درد ناشی از سوختن جنگل‌ها

چندی قبل  اورامان در آتش درد ناشی از سوختن جنگل‌های بوزین و مرخیل سوخت. صد‌ها هکتار جنگلی که اتفاقا در یک منطقه حفاظت شده محیط زیستی وجود داشت و این یعنی فاجعه‌ای که شاید ده‌ها سال هزینه و خسارت‌های جبران ناپذیری که به منابع طبیعی ما تحمیل شده است.

این منطقه از دید کارشناسان و متخصصان حوزه محیط زیست، یکی از غنی‌ترین و بکرترین زیستگاه‌های طبیعی ایران و حتی جهان است؛ لذا ساده انگاری آتش سوزی جنگل‌های بوزین و مرخیل یک اشتباه راهبردی است که قطعا جبران آن آسان نیست.

جان باختن و مصدومیت چند همیار آتش نشان در این منطقه حکایت از عمق خسارات و درد سوزناک این آتش سوزی‌ها دارد.

خطر واقعی برای زاگرس وجود همین پوشش گیاهی بسیار انبوه و خشک است. حتی اگر تمام جنگل‌ها هم بسوزند، باز در آغاز هر بهار این پوشش انبوه دوباره شکل می‌گیرد و به شدت بحران آفرین است.

جنگل‌های زاگرس مدت‌ها گرفتار آتش سوزی‌های گسترده و پیاپی است

جنگل‌های زاگرس مدت‌ها گرفتار آتش سوزی‌های گسترده و پیاپی است. پوشش گیاهی انبوه کوه‌های منطقه، تبدیل به بستری برای آتش سوزی‌های مهیب شده و منتظر یک جرقه برای شعله ور شدن است. این پوشش گیاهی حتی در برخی جا‌ها مانند منطقه حفاظت شده بوزین و مره خیل تا یک متر ارتفاع دارد و هنگام شعله ور شدن کسی را یارای مقابله با آن نیست.

بشر به ظاهر مدرن، چرخه‌ هزاران ساله زاگرس را به هم زده است و سیستم‌های خودکنترلی طبیعت را از کار انداخته است. دام‌های اهلی و وحشی از دامان طبیعت پاک شده اند و این پهنه ها، عرصه جولان گونه‌های انسانی شده است. هر چند بسیار دیر است، ولی حوزه محیط زیست و منابع طبیعی باید به فکر راهکاری اساسی برای کنترل این آتش سوزی‌های مداوم و دامنه دار باشد.

در این زمینه گزینه‌های آسانی هم پیش روی ماست. یا باید چرخه‌های طبیعت دوباره احیاء شوند - که با توجه با حجم آسیب‌های وارده به این حوزه عملا در کوتاه مدت امکان پذیر نیست- و یا به سمت شکل گیری یک سیستم مهار آتش مدرن و کارآمد در حد و اندازه‌های کشور‌های توسعه یافته گام برداریم.

البته راه منطقی‌تر این است که با برنامه ریزی‌های هوشمندانه و آینده نگرانه هم به فکر احیای هرچند حداقلی چرخه طبیعت باشیم و هم ناوگان آتش نشانی طبیعت را، به تدریج تا سطح استاندارد‌های جهانی توسعه دهیم.

همزمان با این رویه، باید یک فرهنگ سازی گسترده (مانند بحران کرونا) در سطح کشور در مورد چگونگی حفاظت و حراست از جنگل‌ها و طبیعت به اجرا گذاشته شود. اگر همچنان این روال فعلی ادامه پیدا کند، هر ساله علاوه بر از بین رفتن صد‌ها هکتار جنگل، باید همچنان شاهد پرپر شدن جوانان فداکار این مرز و بوم در راه پاسداری از طبیعت باشیم.

یاوری مدیرکل محیط زیست استان کرمانشاه گفت: میزان خسارت برآورد شده در آتش سوزی جنگل‌های بوزین و مرخیل ۳۵۰۰ هکتار است.

یاوری افزود: با توجه به پایش کلی روی منطقه، گونه غالب درختان آسیب دیده بلوط است که پیر بوده و به شکل کنده درآمده اند، اما گونه‌های سالم و زنده به ندرت دچار آسیب شده اند.

او افزود: کار ما پایش گونه‌های جانوری و مناطق دچار آسیب است که زیستگاه را برای جانوران به حالت عادی برگردانیم تا به محل خود بازگردند.

یاوری ادامه داد: گزارشی از گونه‌های جانوری آسیب دیده به دست ما نرسیده و ماهم چیزی مشاهده نکرده ایم و اگر هم گونه‌ای آسیب دیده، حشرات، جوندگان و خزندگان بودند و حیوانات بزرگ سالم هستند.

کولانی مدیرکل منابع طبیعی استان کرمانشاه نیز گفت: برای کمک به اداره محیط زیست ۱۰۰ نیرو از یگان حفاظت جوانرود، پاوه، ثلاث باباجانی و کرمانشاه و ۴۰ دیده بان و ۱۰۰ دستگاه دمنده در این آتش سوزی حضور داشتند.

او گفت: نیرو‌های یگان حفاظت، کارکنان ستادی منابع طبیعی، پاسگاه‌های حفاظتی شهرستان‌های پاوه، روانسر، کرمانشاه وجوانرود، ثلاث باباجانی و دیگر شهرستان ها، نیرو‌های نظامی و انتظامی، محیط زیست، هلال احمر اهالی بومی، سمن‌ها و دوستداران منابع طبیعی و محیط زیست در کلیه عملیات‌های خاموش کردن آتش سوزی در مناطق حفاظت شده شهرستان‌های جوانرود، منطقه مرزی سرسراوان و منطقه صفر مرزی بوزین و مره خیل پاوه حضوری چشمگیر و ایثارگرانه داشتند و در خط مقدم اطفاء حریق بودند.

او گفت: با توجه به آلوده بودن منطقه به مین، ۳ نفر زخمی شدند .

جلیل بالایی مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه گفت: منطقه حفاظت شده بوزین و مرخیل در بخش‌های مرزی شهرستان پاوه قرار دارد که در بخشی از آن مین و خمپاره‌های عمل نکرده جنگ تحمیلی وجود دارد و جزو مناطق ممنوعه محسوب می‌شود.

او گفت: بعد از عملیات اطفاء حریق برای جلوگیری از شعله ور شدن دوباره آتش به مدت ۳ روز نگهبانی و دیده بانی در منطقه  انجام شد که در حال حاضر شرایط به حالت عادی برگشته و تحت حفاظت اداره محیط زیست است.
 

او افزود: در خصوص نیرو‌های آسیب دیده در قانون شرطی تعیین شده که دستگاه‌های متولی باید افراد را با فراخوان دعوت به ماموریت کرده باشند، اگر دستگاه‌ها مسئولیت دعوت و اعزام را برعهده بگیرند افراد تحت پوشش، در مبحث بیمه بی نام و ماده ۲۰ قانون مدیریت بحران کشور موضوع فداکاران خدمت قرار می گیرند و خسارت دریافت می‌کنند در غیر این صورت چیزی پرداخت نمی‌شود.

حال باید منتظر ماند تا تصمیمات جدید در خصوص حادثه و خسارت‌های به وجود آمده پایش شود و دید آیا دوباره همچین خطراتی به وقوع می‌پیوندد و آیا فکری برای تامین تجهیزات اطفاء حریق می شود؟