وب سایت خبری تحلیلی هاناخبر

به گزارش هاناخبر ،

تابستان سال 2012 مناطق کردنشین شمال سوریه که در مجاورت مرز ترکیه قرار داشتند، یکی پس از دیگری تحت کنترل گروه کرد یگان های مدافع خلق (ی پ گ) قرار گرفتند. قلمروی که از مرز عراق تا استان هاتای ترکیه امتداد داشت، تحت کنترل کردها درآمد اما این منطقه به لحاظ جغرافیایی به هم پیوسته نبود. برخی می گفتند که حکومت بشار اسد از این منطقه عقب نشینی و آن را به کردها واگذار کرده است. کردها می گفتند که آنها خود این منطقه را تصرف کرده اند. برای ترکیه مهم نبود که این اتفاق چگونه رخ داده بود بلکه مهم این بود که نتیجه ی آن چه می شود.

مدت کوتاهی پس از آن کردها یک دولت خودمختار دموکراتیک را اعلام کردند که به سه بخش تقسیم می شد: جزیر در شرق و در نزدیکی مرز عراق، کوبانی در مرکز و عفرین در منتهی الیه غربی.

این کانتون ها هر یک به تنهایی خودمختار اما به لحاظ جغرافیایی مجزا بودند در حالی که گروه های جهادی کنترل مناطقی را در دست داشتند که آنها را از هم جدا می کرد اما فکر یکی شدن کانتون های کردی و ایجاد یک قلمرو مستقل کردی در مرز ترکیه یکی از مباحث داغ جنگ سوریه بوده است. ترکیه مخالف سرسخت این کانتون هاست طوری که گاه حتی شعار اصلی آن یعنی "اسد باید برود" جای خود را به این مخالفت می دهد.

نیروهای کرد پس از اعلام کانتون ها به پیشروی های خود ادامه دادند. ی پ گ گاه به تنهایی و گاه به طور مشترک با نیروهای دموکراتیک سوریه دست به پاک سازی مناطق حائل بین کانتون ها از داعش و دیگر گروه های جهادی زد.

در همان حال که آنها در حال پیشروی بودند، ترکیه عملیات سپر فرات خود را آغاز کرد و ارتش خود و گروه های محلی وابسته به خود را به داخل سوریه فرستاد. با آنکه گفته می شد که هدف رسمی ترکیه عقب راندن داعش از مرز ترکیه است، آشکار بود که هدف واقعی ترکیه جلوگیری از یکی شدن کانتون های کردی به لحاظ جغرافیایی بود. عملیات به الباب کشیده شد و ارتش ترکیه کنترل منطقه را به دست گرفت.

برای ترکیه این بدان معنا بود که خطر اتصال کانتون ها دیگر وجود نداشت اما تحولات غیرمنتظره ای در راه بود. ارتش سوریه – با کمک روسیه – گروه های جهادی را از حلب بیرون راند.

پس از آن بزرگ راه حلب به عفرین و جاده های فرعی آن که به مدت چهار سال بسته شده بود، بازگشایی و حمل و نقل در آن از سرگرفته شد.

باز و بسته شدن جاده ها در شرایط جنگی ممکن است اتفاق ساده ای قلمداد شود اما در این مورد خاص مسأله بسیار متفاوت بود. همان طور که مصطفی عبدیِ روزنامه نگار یادآور شد، این اتفاق این بار به معنای یکی شدن کانتون های کردی بود. عفرین که در شمال وسط ترکیه، گروه های جهادی و نیروهای حکومتی قرار گرفته و بسیار تحت فشار بود، سرانجام می توانست اندکی نفش بکشد. اکنون مردم عفرین می توانند از طریق راه حلب به منبج و برعکس به کانتون های دیگر دسترسی داشته باشند. معنای تمام اینها چیست؟

یکی از ساکنان عفرین که المانیتور از طریق اینترنت با او تماس برقرار کرد، یادآور شد که شهروندان عفرین به خاطر نگرانی های امنیتی هنوز نمی توانند به تمامی از این راه استفاده کنند. این شهروند که نمی خواست نامش فاش شود، گفت:"بریدگی های جاده که به خاطر جنگ ایجاد شده است، همچنان وجود دارند. ما همه می خواهیم که به یکدیگر وصل شویم به خصوص به دلایل اقتصادی. مردم عادی فعلاً از این جاده استفاده نمی کنند اما نیروهای نظامی از آن استفاده می کنند."

اما به گفته ی ریزان عبدو سیاست مدار عفرینی، کانتون ها حالا به یکدیگر وصل شده اند. عبدو به المانیتور گفت که شخصی اهل عفرین می تواند به شرقی ترین کانتون یعنی جزیر برود. او گفت:"برخی مناطق میان راه تحت کنترل حکومت هستند. باز شدن این جاده موفقیت بزرگی بود. پس از آنکه روس ها بر منطقه سلطه یافتند، دسترسی به مناطق بین عفرین و بخش های تحت کنترل حکومت ممکن شد."

عبدو گفت که آنها هنوز مزایای کامل باز شدن جاده ها را احساس نکرده اند:"هنوز مشکلاتی بین حکومت و نیروهای دموکراتیک سوریه وجود دارد. اگر جاده ها به تمامی قابل استفاده شود، قیمت سوخت بسیار پایین می آید. عفرین شهر فقیری است که واقعاً هیچ مسئولی ندارد. علاوه بر آن 400000 آواره به این منطقه آمده اند. اگر جاده ها به تمامی باز شود، پیشرفت اقتصادی اتفاق می افتد. بله، ما امروز می توانیم که از عفرین خارج شویم و خود را به کوبانی و جزیر برسانیم اما باید از ایست بازرسی های حکومت رد شویم. ترکیه عملیاتی را برای جلوگیری از اتصال کانتون ها انجام داد اما این عملیات در جنوب الباب بود."

آنها که در منتهی الیه غرب جاده زندگی می کنند، اینطور فکر می کنند. ساکنان منتهی الیه شرقی هم تقریباً همین احساس را دارند. عبدیِ روزنامه نگار که در کانتون کوبانی زندگی می کند، فکر می کند که کانتون ها نه تنها به لحاظ داخلی تقویت شده اند بلکه به دیگر مناطق سوریه هم وصل شده اند.

عبدی گفت:"کسانی که بخواهند می توانند از طریق جاده های جزیر، کوبانی، منبج و حلب خود را به تمام بخش های سوریه برسانند. آنها می توانند به دمشق و حمص و حتی به لبنان بروند. جوانان تمایلی به رفتن ندارند به این دلیل که می ترسند سربازهای حکومت آنها را به اتهام شورشی بودن یا فرار از خدمت سربازی دستگیر کنند. بیشتر کسانی که دست به سفر می زنند، بالای پنجاه سال سن دارند. این جاده به مدت چهار سال بسته بود. ما نمی توانستیم از کوبانی به حلب برویم. امروز این جاده کانتون جزیر را به حلب وصل کرده است. امیدواریم جاده به روی تجارت باز شود. گندم و جوی که به وفور در کانتون جزیره عمل می آید، باید به حلب، عفرین و جاهای دیگر برسد. جاده حالا سفر به عفرین را از طریق حلب ممکن کرده است. در عفرین زمان برداشت زیتون است. این محصول فراوان چرا نباید به کوبانی، جزیره و حتی کردستان عراق فرستاده شود؟ بعد از آمدن روس ها رفت و آمد در جاده راحت شد. روس ها نقش بزرگی در این مورد داشتند. امروز هم هنوز روزنامه نگارها از عفرین به کوبانی سفر می کنند در حالی که روس ها آنها را اسکورت می کنند."

بی گمان مردم عفرین بیشتر از هر کس دیگری از باز شدن جاده خوشحال هستند به این دلیل که می توانند سرانجام آزادانه نفس بکشند. کانتون های دیگر این اندازه با سختی روبه رو نبودند به این دلیل که به اندازه ی عفرین تحت محاصره نبودند. کانتون ها با باز شدن جاده می توانند به لحاظ نظامی، سیاسی و اقتصادی یکدیگر را مورد حمایت قرار دهند. جاده ای که از جنوب الباب را دور می زد، کانتون ها را به هم وصل می کرد. کردها حالا امیدوارند که ترکیه از وسط آنها کنار رود و به آنها اجازه دهد که به لحاظ فیزیکی به هم وصل شوند اما این امید ممکن است فعلاً خواب و خیالی بیش نباشد.

منبع: المانیتور